Vitaliteitsmanagement in de praktijk

Vitaliteit is naast employability en werkvermogen een voorwaarde voor de duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Vitaliteit wordt in verband gebracht met begrippen als energie, veerkracht en fitheid. Maar ook met motivatie en inzet. Werkgevers hebben als vanzelfsprekend behoefte aan vitale medewerkers die energiek, gemotiveerd en met doorzettingsvermogen hun werkzaamheden verrichten. Vitale medewerkers presteren beter en dragen met hun positieve energie bij aan de teamprestaties.

Vitaliteitsmanagement heeft betrekking op het bevorderen van vitaliteit in de context van werk. Het geeft inzicht in activiteiten die kunnen worden ingezet om de motivatie en energie van medewerkers te bevorderen. Dit kunnen interventies zijn op individueel, team- en organisatieniveau. Wat maakt dat medewerkers zich mentaal gezond, gemotiveerd en energiek voelen in hun werk? Wat kunt u als werkgever doen om de mentale vitaliteit van uw medewerkers te bevorderen?

Vitaliteit heeft een mentale en een fysieke component. Uit onderzoek blijkt dat sporten en gezond eten een positief effect hebben op het gevoel van fitheid. Echter, deze interventies blijken niet bij te dragen aan het vergroten van de mentale gezondheid van medewerkers. En juist het vergroten van mentale vitaliteit is van belang in een steeds veranderende en flexibeler wordende arbeidsmarkt. Medewerkers die zich mentaal fit en weerbaar voelen blijken beter opgewassen te zijn tegen de negatieve invloeden van deze veranderingen.

Mentale vitaliteit bevorderen

Om de mentale vitaliteit van uw medewerkers te bevorderen, is het noodzakelijk om oog en aandacht te hebben voor de volgende aspecten:

  • De kwaliteiten van uw medewerker
  • De balans tussen taakeisen en energiebronnen
  • Werkomstandigheden die stimuleren
  • HR-instrumenten die bijdragen aan vakbekwaamheid en ontwikkeling
  • De motivatie voor de functie
  • De balans tussen uitdaging en vaardigheden
  • Een stijl van leidinggeven die aansluit bij uw medewerker
  • Het psychologisch kapitaal van uw medewerker

Voor wie?

Vitaliteitsmanagement dient gericht te zijn op alle medewerkers. Dus niet uitsluitend op medewerkers die stressklachten ervaren en risicogroepen. De winst zit juist in die werknemers die goed functioneren en hun potentieel (nog) niet optimaal benutten. Een ontwikkeling dus van curatie, via preventie naar amplitie.

Curatie is gericht op minder vitale werknemers. De doelstelling is om psychische klachten te verminderen, te verzachten en om de vitaliteit en het werkvermogen te herstellen.

Preventie is gericht op risicogroepen. Het voorkomen van verminderde vitaliteit, werkvermogen en employability staat hierbij centraal.

Amplitie heeft als doel om de vitaliteit, het werkvermogen en de employability van alle medewerkers te vergroten en te versterken.

Wie is verantwoordelijk?

Voor het vergroten van de fysieke en mentale vitaliteit van uw medewerkers kunt u als organisatie allerlei maatregelen treffen en activiteiten inzetten. Echter, de medewerker als eigenaar van zijn eigen vitaliteit kan hier alleen optimaal gebruik van maken indien hij zijn kwaliteiten en persoonlijke behoeften kent. Het is aan de organisatie om de medewerker hierbij te faciliteren, doch aan de medewerker om de geboden kansen te benutten. In mijn optiek moet het streven zijn dat elke medewerker zijn eigen fysieke en mentale vitaliteit weet te managen en hierin tot zelfleiderschap wordt aangezet.

Een uitgebreidere versie van dit blog met praktische handvatten is hier te vinden.

Jolanda Woordes, arbeids- en organisatiepsycholoog NIP en eigenaar GelderschGoed